Qui định xử phạt tung tin đồn thất thiệt cho người khác

Những thông tin thất thiệt này nhắm vào một phụ nữ ở địa phương, người này có nhan sắc ưa nhìn và chồng mất đã lâu nhưng không rõ vì sao những ngày gần đây lại bị tung tin ác hiểm về việc bị nhiễm HIV, rồi còn bán dâm làm lây nhiễm cho nhiều người đàn ông khác.

Chúng ta cần nhận thức rằng có nhiều cá nhân chỉ vì mong muốn nổi tiếng, thu hút sự chú ý hoặc nhận được sự ủng hộ (like) đã không ngại tung ra những tin đồn không chính xác. Họ nhằm mục đích tăng lượng truy cập vào trang thông tin để bán hàng trực tuyến hoặc kiếm lợi từ tiền quảng cáo trên các nền tảng trực tuyến, và điều này có thể gây tổn hại danh dự và nhân phẩm của người khác. Kết quả là, dư luận bị hoang mang và nhiều người bị tổn thương nghiêm trọng bởi những tin đồn không căn cứ, trong khi cũng có những kẻ tư lợi từ những tin đồn này.

Hành vi tung tin đồn không có căn cứ, đặc biệt là các thông tin xấu độc gây hoang mang trong dư luận xã hội, là vi phạm pháp luật. Hình phạt sẽ phụ thuộc vào nội dung, tính chất, mức độ và động cơ của hành vi, cũng như hậu quả của việc lan truyền tin đồn. Các cá nhân lan truyền tin đồn có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc chịu trách nhiệm hình sự.

Trong thời đại công nghệ, các tin đồn đã được “số hoá” và chỉ trong một đêm đã gây ra vô số hệ lụy. Thực tế này gợi lên lo ngại về sự suy giảm đạo đức của một số cá nhân thiếu ý thức, cũng như mối quan ngại về việc sụp đổ niềm tin của cộng đồng trước ma trận thông tin không chính xác. Đối với người dân, việc giữ bình tĩnh và tỉnh táo trước những tin đồn không có căn cứ là cần thiết. Thực tế là nhiều người do không biết rõ thông tin thực tế và không có khả năng nghiên cứu, đã hành động dựa trên thói quen, cảm xúc hoặc theo trào lưu. Trước những tin đồn không có căn cứ, người dân cần phải duy trì bình tĩnh, tự đánh giá và chờ đợi thông tin chính thống được công bố trên các phương tiện truyền thông đại chúng.

Hành vi tung tin đồn thất thiệt cho người khác bị xử lý như thế nào?

Xử phạt hành chính

Căn cứ vào quy định tại Điều 7 của Nghị định 144/2021/NĐ-CP về vi phạm quy định về trật tự công cộng, áp dụng các hình phạt sau đây:

Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng cho một trong những hành vi sau:

– Khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm, lăng mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác, trừ khi có quy định khác tại Điều 21 khoản 2 và Điều 54 của Nghị định này.

– Tổ chức, thuê, xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ, kích động người khác cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe người khác hoặc xâm phạm danh dự, nhân phẩm của người khác, nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

– Báo thông tin giả, không đúng sự thật đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm:

– Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm c khoản 1, điểm l khoản 2 và điểm e khoản 4 của Điều này.

– Buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm a khoản 3 và điểm i khoản 4 của Điều này.

– Buộc xin lỗi công khai đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm a khoản 3, các điểm d và đ khoản 5 của Điều này, trừ khi nạn nhân có đơn không yêu cầu.

Xử phạt hình sự

Dựa trên quy định tại Điều 156 của Bộ luật Hình sự năm 2015 được thay thế bởi điểm e khoản 2 của Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2017, các tội vu khống được quy định như sau:

Hành vi tội vu khống

• Người nào cố ý bịa đặt hoặc lan truyền những điều biết rõ là sai sự thật để xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác, sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ trong vòng 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.
• Người nào cố ý bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền, sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ trong vòng 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

Hành vi tội vu khống thuộc các trường hợp sau đây, sẽ bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm

• Tội có tổ chức.
• Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn.
• Tội đối với 02 người trở lên.
• Tội đối với ông, bà, cha, mẹ, người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh cho mình.
• Tội đối với người đang thi hành công vụ.
• Tội sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội.
• Tội gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.
• Tội vu khống người khác phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

Hành vi tội vu khống thuộc các trường hợp sau đây, sẽ bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm

• Tội vu khống với động cơ đê hèn.
• Tội gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.
• Tội làm nạn nhân tự sát.

Do đó, hành vi khiêu khích, trêu ghẹo, tung tin đồn thất thiệt, xúc phạm, lăng mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. Ngoài ra, người vi phạm cũng sẽ bị buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn liên quan đến hành vi vi phạm và buộc phải xin lỗi công khai đối với hành vi vi phạm.

Tuy nhiên, trong trường hợp hành vi ghép ảnh, tung tin đồn thiệt hại nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của người khác và thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 156, người vi phạm sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vu khống với các khung hình phạt tương ứng.

Tóm lại, mức độ phạt vi phạm hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi tung tin đồn và gây thiệt hại phụ thuộc vào mức độ của hành vi và thiệt hại gây ra.

Tung tin đồn thất thiệt cho người khác phải bồi thường thiệt hại những khoản nào?

Theo quy định tại Điều 584 của Bộ luật Dân sự 2015 về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại, bao gồm:

– Người có hành vi vi phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác và gây thiệt hại sẽ phải bồi thường, trừ khi Bộ luật này hoặc luật liên quan có quy định khác.

– Người gây thiệt hại sẽ không phải chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp thiệt hại phát sinh do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ khi có thỏa thuận hoặc luật có quy định khác.

– Trong trường hợp tài sản gây thiệt hại, chủ sở hữu hoặc người chiếm hữu tài sản sẽ chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ khi có quy định khác tại khoản 2 của Điều này.

Đồng thời, theo quy định tại Điều 592 của Bộ luật Dân sự 2015 về bồi thường thiệt hại do xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín, có các điều sau đây:

– Thiệt hại do xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín bao gồm:

• Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại;
• Thu nhập thực tế bị mất hoặc giảm sút;
• Thiệt hại khác do luật quy định.

– Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác sẽ phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 của Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó đã phải gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần sẽ được thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không thỏa thuận được, mức tối đa cho một người bị xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

Như vậy, trong trường hợp tung tin đồn thất thiệt cho người khác, người vi phạm sẽ phải bồi thường thiệt hại theo các khoản sau:

• Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại;
• Thu nhập thực tế bị mất hoặc giảm sút
•  Thiệt hại khác do luật quy định.

XEM THÊM>>Bắt nhóm kêu gọi từ thiện chiếm đoạt gần 2 tỷ đồng